Skonsolidowane sprawozdanie finansowe – co to jest?

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe to dokument, który podsumowuje sytuację finansową grupy powiązanych jednostek (np. grupy kapitałowej). Jest ono przygotowywane przez zarząd jednostki dominującej – podmiotu głównego, sprawującego kontrolę nad innymi spółkami. Sprawozdanie finansowe musi być sporządzane na zakończenie każdego roku obrotowego.

To, jak należy przygotować skonsolidowane sprawozdanie finansowe oraz kto jest za to odpowiedzialny, reguluje ustawa o rachunkowości. Zgodnie z artykułem 55:

„Jednostka dominująca, mająca siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sporządza roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej […]”.

Dane finansowe jednostki zależnej, która jest w pełni kontrolowana przez jednostkę dominującą, poddaje się konsolidacji pełnej. Dane z jednostek współzależnych są konsolidowane zgodnie z zasadami konsolidacji proporcjonalnej lub metodą praw własności. Warto pamiętać, że konsolidacja jednostek współzależnych dotyczy przypadków wspólnej kontroli.

Zasady dotyczące konsolidacji finansowej opisują także MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej. Zasady dotyczą, np. prezentacji danych finansowych.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządza się po to, by przedstawić rzetelny, realny i przejrzysty obraz sytuacji finansowej całej grupy kapitałowej jako jednego podmiotu gospodarczego. Celem jest zapewnienie transparentności informacji.

Odpowiednio przygotowane sprawozdania pozwalają wyeliminować błędy, które wynikają z transakcji między spółkami. Są one też narzędziem do wykrywania oraz eliminowania ewentualnych nielegalnych praktyk. Pozwalają również sprawdzić, czy jeden właściciel nie ma dominującego udziału w rynku (monopolu).

Dla inwestorów, analityków i partnerów biznesowych skonsolidowane dane firmy stanowią cenne źródło wiedzy, zwiększające wiarygodność spółki.

Odpowiednio przygotowane skonsolidowane sprawozdanie finansowe składa się z kilku podstawowych elementów. Są to między innymi:

• skonsolidowany bilans;
• skonsolidowany rachunek zysków i strat;
• skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych;
• zestawienia zmian w skonsolidowanym kapitale własnym;
• wprowadzenie do sprawozdania finansowego i dodatkowe objaśnienia.

Do rocznego sprawozdania powinno dołączyć się także sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej i informację o udziałach (akcjach) jednostki dominującej.

Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii i pojawieniem się na rynku rozwiązań wspieranych przez sztuczną inteligencję zmienia się podejście do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

Na przykład zaawansowane systemy pozwalają na integrację danych w czasie rzeczywistym z wielu jednostek, usprawniając kontrolę nad przepływem informacji finansowych. Zmniejsza się również ryzyko błędów, jakie mógłby popełnić człowiek podczas manualnego uzupełniania raportów.

Dzięki automatyzacji oraz nowym technologiom zarządy jednostek dominujących mogą szybciej analizować wyniki grupy i podejmować trafne decyzje.

Szczególnie pomocne będą różne narzędzia, w których integracji może pomóc Incube. Między innymi takie, które mogą wspomagać proces konsolidacji sprawozdań finansowych – np. IBM Controller, Lucanet oraz OneStream.

Nowoczesne systemy ERP umożliwiają centralne gromadzenie i przetwarzanie danych całej grupy kapitałowej. Natomiast automatyzacja pozwala skrócić czas sporządzania skonsolidowanego sprawozdania.

Tym samym jednostki dominujące mogą generować dokładne i aktualne raporty, spełniające wymogi wynikające z MSSF i przepisów polskiego prawa przy zatrudnieniu mniejszej ilości osób, w konsekwencji oszczędzając środki grupy kapitałowej.

Więcej na temat automatyzacji procesu konsolidacji można przeczytać w naszym artykule: Jak zautomatyzować proces konsolidacji?

Sztuczna inteligencja (AI) wykorzystywana do analizy danych finansowych otwiera nowe możliwości w tworzeniu raportów. Algorytmy uczące się wykrywają nieprawidłowości, identyfikują potencjalne ryzyka oraz wspierają prognozowanie wyników finansowych grupy.

W połączeniu z automatyzacją AI pozwala tworzyć dynamiczne sprawozdania, które odzwierciedlają faktyczną sytuację finansową firmy, ale i są wartościowe dla inwestorów i analityków.

Temat wykorzystania sztucznej inteligencji w generowaniu raportów poruszamy, np. w artykule: Szybka analiza danych z wykorzystaniem AI.

Jedno jest pewne – aby utrzymać swoją pozycję w dynamicznie zmieniającym się środowisku, niezbędne jest wdrożenie nowoczesnych technologii i automatyzacji do tworzenia skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Raportowanie zmierza w stronę całkowitej digitalizacji, integracji danych w czasie rzeczywistym ze wsparciem rozwiązań AI i transparentności. Dzięki nim proces konsolidacji może stać się jeszcze szybszy, dokładniejszy i bardziej dostępny.